Antyoksydanty – definicja, rola i zastosowanie w profilaktyce zdrowia
Czym są antyoksydanty?
Antyoksydanty (przeciwutleniacze) to związki chemiczne, które chronią organizm przed stresem oksydacyjnym, czyli szkodliwym działaniem wolnych rodników. Wolne rodniki powstają m.in. w wyniku oddychania komórkowego, zanieczyszczenia powietrza, promieniowania UV, palenia papierosów czy przewlekłego stresu. Gdy ich ilość przekracza możliwości organizmu do ich neutralizacji, dochodzi do uszkodzenia komórek – co sprzyja starzeniu się skóry, obniżeniu odporności, a nawet powstawaniu chorób przewlekłych.
Antyoksydanty neutralizują te reaktywne cząsteczki, przywracając organizmowi równowagę. Właśnie dlatego są one obecne w wielu formułach nutraceutycznych oferowanych przez DWATRO Laboratories, które stawia na zaawansowane wsparcie zdrowia komórkowego.
Rodzaje antyoksydantów – naturalne i suplementowane
Antyoksydanty możemy podzielić na dwie główne grupy: endogenne, czyli wytwarzane przez organizm, oraz egzogenne, które dostarczane są z zewnątrz – głównie z pożywieniem lub suplementami diety.
Antyoksydanty endogenne:
- Glutation – jeden z najważniejszych wewnętrznych przeciwutleniaczy, pełniący kluczową rolę w detoksykacji.
- Dysmutaza ponadtlenkowa (SOD), katalaza, peroksydaza glutationowa – enzymy neutralizujące nadmiar wolnych rodników.
- Koenzym Q10 – pełni podwójną funkcję: energetyczną i antyoksydacyjną.
Antyoksydanty egzogenne:
- Witaminy: C, E, A – znane z silnego działania ochronnego i wspomagającego odporność.
- Karotenoidy: beta-karoten, luteina, zeaksantyna, likopen – chronią m.in. wzrok i skórę.
- Polifenole: kwercetyna, resweratrol, katechiny, kurkumina – silne związki roślinne o działaniu przeciwzapalnym.
- Minerały: cynk, selen – niezbędne do prawidłowego działania enzymów antyoksydacyjnych.
Te składniki znajdują się w diecie, ale ze względu na jakość żywności i codzienny stres organizmu, coraz częściej korzysta się z suplementów, które zawierają je w skoncentrowanych, przyswajalnych formach.
W ofercie DWATRO Laboratories wiele preparatów zawiera kombinacje powyższych składników, szczególnie tych egzogennych, które naturalnie wspierają system antyoksydacyjny organizmu.
Jak działają antyoksydanty?
Mechanizm działania przeciwutleniaczy polega na oddaniu elektronu wolnemu rodnikowi bez stania się samemu reaktywnym. W ten sposób przerywają reakcje utleniania, chroniąc komórki przed uszkodzeniami.
Niektóre antyoksydanty mają dodatkowe funkcje:
- Witamina C regeneruje witaminę E.
- Polifenole wiążą metale ciężkie, zapobiegając powstawaniu nowych wolnych rodników.
- Niektóre związki, jak koenzym Q10, działają również jako nośniki energii w mitochondriach.
Zastosowanie antyoksydantów w profilaktyce
1. Wzmocnienie odporności
Witamina C, cynk i selen odgrywają kluczową rolę w pracy układu immunologicznego. Ich obecność w suplementach wspomagających odporność nie jest przypadkowa – regularna suplementacja może zmniejszać podatność na infekcje i skracać czas trwania choroby.
2. Spowolnienie procesów starzenia
Przeciwutleniacze chronią skórę i tkanki przed uszkodzeniem oksydacyjnym. Substancje takie jak koenzym Q10, witamina E czy likopen są często stosowane w preparatach anti-aging. Regularne ich stosowanie wpływa korzystnie na jędrność skóry i redukcję drobnych zmarszczek.
3. Wsparcie układu krążenia
Resweratrol, flawonoidy czy koenzym Q10 wspomagają elastyczność naczyń krwionośnych i mogą obniżać poziom “złego” cholesterolu LDL. Działają ochronnie na serce, zmniejszając ryzyko miażdżycy i nadciśnienia.
4. Ochrona wzroku
Luteina i zeaksantyna są naturalnymi filtrami światła niebieskiego – chronią siatkówkę i wspomagają profilaktykę zwyrodnienia plamki żółtej (AMD). Dlatego są składnikami preparatów dedykowanych osobom pracującym przy komputerze lub w wieku 50+.
5. Regeneracja po wysiłku fizycznym
Intensywny trening zwiększa produkcję wolnych rodników. Umiarkowana suplementacja przeciwutleniaczami wspiera regenerację, ograniczając uszkodzenia mięśniowe. Jednak nadmiar może osłabiać adaptację treningową – ważne jest odpowiednie dawkowanie.
Skąd czerpać antyoksydanty?
Najlepszym źródłem są produkty spożywcze – warzywa, owoce, zioła, orzechy i nasiona. Jednak nie zawsze dieta dostarcza ich w wystarczającej ilości lub formie dobrze przyswajalnej.
Dlatego coraz częściej sięga się po:
- Preparaty z witaminą C w formie buforowanej lub liposomalnej.
- Kapsułki z koenzymem Q10, szczególnie dla osób 40+.
- Suplementy zawierające standaryzowane ekstrakty z roślin (kurkuma, winogrona, zielona herbata).
- Kompleksy na oczy z luteiną i cynkiem.
Produkty tego typu znajdują zastosowanie w codziennej profilaktyce, wspomaganiu kondycji organizmu i uzupełnianiu diety w trudnych warunkach – np. przy pracy zmianowej, przebywaniu w zanieczyszczonym środowisku czy osłabionej odporności.
Na co zwrócić uwagę przy wyborze suplementu?
- Forma chemiczna – np. askorbinian sodu vs. kwas askorbinowy; ubichinol vs. ubichinon.
- Biodostępność – preparaty liposomalne lub z dodatkiem tłuszczów lepiej się wchłaniają.
- Skład i synergia – dobre produkty łączą składniki, które wzajemnie się regenerują (np. witamina C i E).
- Brak zbędnych dodatków – warto wybierać produkty bez sztucznych barwników, konserwantów i cukrów.
Podsumowanie
Antyoksydanty pełnią kluczową rolę w ochronie zdrowia – nie tylko zwalczając wolne rodniki, ale także wspomagając odporność, regenerację i opóźniając procesy starzenia. W dobie zanieczyszczenia środowiska, stresu i ubogiej w mikroelementy diety, ich znaczenie rośnie.
Choć najlepszym źródłem są naturalne produkty spożywcze, odpowiednio dobrane suplementy mogą skutecznie wspierać organizm w codziennej walce ze stresem oksydacyjnym. Stosowane z umiarem i świadomie, stanowią cenne uzupełnienie stylu życia nastawionego na zdrowie i długowieczność.
Nazywam się Dorota Wątróbska-Świetlikowska, jestem farmaceutą, naukowcem z tytułem doktora habilitowanego nauk farmaceutycznych. Zdecydowałam się połączyć swoją wiedzę naukową i doświadczenie, aby stworzyć suplementy diety najwyższej jakości.
Moją pasją i głównym obszarem badawczym są submikronowe układy dyspersyjne, takie jak emulsje submikronowe, liposomy i liposfery. Po zdobyciu tytułu doktora, zwróciłam swoją uwagę na praktyczne aspekty żywienia pozajelitowego, łącząc potrzeby pacjenta z możliwościami farmaceuty. Najważniejsze dla mnie jest jakość, bezpieczeństwo i skuteczność , co jest widoczne zarówno w mojej pracy naukowej, jak i podejściu do tworzenia suplementów Dwatro Laboratories®.
